Անի ամրոց էր 5րդ դարէն 9րդ դար: Հայաստանի մայրաքաղաք 10րդ դարէն 11րդ դար, տնտեսական ու մշակութային մեծ կեդրոն 9րդ դարէն 14րդ դար: Ներկայիս, աւերուած է ու անբնակ. Անի իր անունը ստացած է բարձր Հայքի Դարանաղի գաւառի Անի բերդաքաղաքէն, որ հեթանոս հայերու կրօնական կեդրոնն էր:
1045-ին Անին ինկաւ բիւզանդական լուծին տակ:
18րդ դարուն Անին անցաւ Ռուսաստանին: 1920ին Ալեքսանդրապոլի պայմանաքրով յանձնուեցաւ Թուրքիային:
Հայկական ճարտարարպետութեան պատմութեան մէջ Անին յայտնի Է իր 1001 եկեղեցիներով:
Անիի հերոսական պատմութիւնը եւ անոր դժբախտ ճակատագիրը ներշնչման աղբիւր եղած են գրողներու համար:
Մասնաճիւղը հիմնուած է 1972-ին Ժտէյտէյի շրջանին մէջ:
Հիմնադիր վարչութեան կազմն է՝ Մարիամ Կիւլիւզեան, Լուսին Քոչոյեան, Պայծառ Գըլընճեան, Շուշան Արսլանեան, Մարի Հաւաթեան, Էլիզ Վարդապետեան, եւ Սիրանոյշ Քայճեան:
Ան կը գործէ Նիու Ժտէյտի «Անի» ակումբին մէջ:
